ژست اپتیک

همشهری آنلاین: ابوالنجم احمد بنیان قوص زمینه احمد دامغانی معروف به منوچهری دامغانی و از بدوی شاعران ایرانی بود که اشعارش از سرایندگان تازی واکنش فراوان داشته است.

علت تخلص او به منوچهری دامغانی، فراگیری علوم و فضایل نزد امیر منوچهر گردون المعالی فرزند شمس المعالی امیرقابوس وشمگیر والی گرگان بوده است.

او اظهار زیاد و زیبایی با مزمون طبیعت دارد که تصویرپردازی‌ها و مظفر دستی او در این زمینه، اسم «شاعر فطرت» را برایش به ارمغان آورده است.

ویژگی آثار منوچهری

وی پیاده شدن ادبیات تازی و اشعار شاعران تازی و به خشکی امدن احوال و آثار شاعران پارسی مهارت داشت و نیز بر علوم دینی هوشیار بود. داخل دربار سلطان محمود غزنوی منزلتی والا داشت. منوچهری دامغانی ظاهراً پدیدآورنده قالب شعری مسمط است. دربار او دوباره به طبع فصیح و قریب بوسیله سه هزاره بیت دارد. وفات او بوسیله سال ۴۳۲ هجری قمری اتفاق افتاده است.

منوچهری علاوه به خشکی امدن ادبیات و زبان عربی از بصیرت‌های دیگری مربوط به موسیقی، پزشکی و بازیگر شناسی همچنین یکروز داشت که بازخورد آن‌ها را می‌نبوغ در اعتراف او عقب کرد.

بسیاری از افراد، خواندن دربار منوچهری را دشوار می‌دانند. جهت این موضوع استعمال موچهری دامغانی از اسامی‌بسیاری از شاعران عرب یا شاعران ارشد فارسی واژه پیش از خویشتن است.

درون ادبیات منوچهری، موسیقی آهنگین خاصی وجود دارد چنانکه هنگام خواندن بیان او، رامشگر با آهنگی از موسیقی سرگرم است که همین انفراد جوانی و شادابی روح این شاعر، شعرهای او را بی حد زیبا و قلب انگیز کرده است.

منوچهری دامغانی از آن دسته شاعرانی است که به دربار پادشاهان زمان خود آمد و شد بسیار داشت و بخاطر آنان مدیحه سرایی می‌کرد.

این شاعر پرآوازه دامغانی، با حضور نزد طاهر دبیر، فرمانروای ری توانست بوسیله دربار امپراتور مسعود غزنوی راه یابد و از آن پس به ستایشگری وی مشغول شد.

منوچهر پدیدآورنده قالب مسمط

جان شعر منوچهری همیشه سهل و قدرت این شاعر در وصف حالات و احوالات مختلف به حدی است که می‌نبوغ او را از دیدن توصیف شعری تو میان شاعران قصیده گوی دوره غزنوی ممتاز دانست.

دیوان منوچهری مشتمل بر اشعاری است که داخل قالب غزل، قصیده، مسمط، قطعه، و ترکیب بند سروده شده و موضوعاتی زیرا ستایش، وصف، و خمریه را دربرمی‌گیرد. منوچهری قالب مسمط را برای نخستین بار درون رمان پارسی پدید آورده است.

اشعار او معمولاً در دو ریختگی تغزل و اشعاری که به شباب او خلال شاعری بازمی‌گردد و دیگری مدح و ستایش سلاطین و بزرگان ساعت که از رسوم متعارف شاعری آن زمان بوده است.

دیوان اشعار او محتوی ۲ هزار و ۸۱۷ بیت با تصحیح عزیزالله علیزاده داخل قالب‌های قصیده، قطعه، مسمط، رباعی، دوبیتی و ابیات دیگر در انتشارات فردوس تهران تو سال۱۳۹۰ تو ۳۳۶ ورقه منتشر شد.

وفات منوچهری دامغانی

با توجه به این که در اشعار وی از حوادث سال ۴۳۰ و ۴۳۱ دیده می‌شود ولی از آن پس اثری از وقایع تاریخی در دیوان او مشهود نیست، کارشناسان معتقدند این شاعر بلندآوازه درون 34 سالگی و تو سال ۴۳۲ هجری قمری از دنیا رفته است.

درباره مکان دفن وی، خبر دقیقی تو دست نیست اما عده‌‌‌ای معتقدند که وی تو محل گنبد زنگوله واقع درون شهر دامغان، استان سمنان دفن شده است. این حکم عزب گمانه زنی است و هرگز تایید نشده.

بند اول مسمط اسمی‌منوچهری

خیزید و خز آرید که هنگام برگ ریزان ست

نفخ خنک از جانب خوارزم وزان ست

آن برگ رزان بین که برآن شاخ رزان ست

گویی بوسیله مثل پیرهن رنگرزان ست

دهقان به تعجّب سر انگشت گزان ست

کاندر چمن و باغ ، خیر گل ماند و خیر گلنار